2024 Kurumlar Vergisi: Startup'lar ve KOBİ’ler İçin Vergi Rehberi

Kurumlar Vergisi Nedir?

Kurumlar vergisi, tüzel kişiliklerin yıllık karları üzerinden hesaplanan bir vergidir.  Bunun yanı sıra şahıs şirketleri kurumlar vergisi ödemezler. Onlar bireysel gelir vergisi mükellefleridir.

Kurumlar vergisi, şirketlerin faaliyetlerinden elde ettiği kârın bir kısmını devlete aktardığı bir vergi türüdür. Bu, hem kamu hizmetlerinin finansmanında kullanılmak üzere önemli bir gelir kaynağıdır hem de şirketlerin kârlılık ve mali sağlıkları üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir. Özellikle Türkiye gibi dinamik ekonomilere sahip ülkelerde, kurumlar vergisi oranları ve düzenlemeleri sıklıkla güncellenebilir. Bu nedenle, şirketlerin bu değişikliklere hızla uyum sağlamaları ve vergi yükümlülüklerini optimize etmek için proaktif stratejiler geliştirmeleri gerekmektedir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Türkiye’de 13 Haziran 2006 tarihinde kabul edilmiş. Kanunda tüzel kişiliklerin hangi durumlarda vergiye tabi olduğu, nasıl hesaplanacağı, hangi gelirlerin vergilendirileceği, muafiyet ve indirimler gibi konular düzenlenmiş.  

Kurumlar Vergisini Anlamak Şirketler için Neden Önemli?

Ayrıntıları yazımızın devamında anlatmaya devam edeceğiz ancak öncelikle şunu söyleyebiliriz: Kurumlar vergisi hesaplanırken bir çok parametre dikkate alınıyor. Bu parametrelerin hangilerinin şirketimiz için önem taşıdığını bilirsek, finansal stratejilerimizi ve kararlarımızı bu doğrultuda alabiliriz. Bu nedenle, şirketlerin vergi yükümlülüklerini dikkate alarak finansal planlamalarını yapmaları oldukça önemlidir ve büyük farklar yaratabilir. Bunun için Nuvio gibi bir dijital platform aracılığıyla sene boyunca gelir ve giderlerinizi analiz edebilmenizi ve vergilerinizin sürpriz olmaktan çıkarıp planlanan bir konu olmasını sağlayabilirsiniz.

Kurumlar Vergisi Oranları

1 Ekim 2023’de 7456 Sayılı Kanun ile Türkiye’de kurumlar vergisi oranlarında önemli değişiklikler yapıldı. Bu düzenleme, kurumlar vergisi oranını %20‘den %25’e yükseltti. Böylece 2023 yılı net karı üzerinden 2024 yılı içerisinde ödenecek kurumlar vergisi oranı tüm şirketler için sabit olarak %25 oldu. Yalnızca finans sektöründe faaliyet gösteren bankalar ve belirli finansal kuruluşlar için kurumlar vergisi %30 oranını korudu.

İhracat yapan kurumlar için ise bir teşvik geldi. Şöyle ki, ihracattan elde edilen kazançlara uygulanan kurumlar vergisi oranı 5 puan indirimle %20 olarak uygulanıyor.

Kurumlar Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Kurumlar Vergisi tüzel kişiliğin net kar tutarı üzerinden hesaplanıyor. Ancak uzmanlık gerektiren bazı ayrıntılar var.

Şirketlerin vergilenebilir gelirlerine, öncelikle muafiyetler ve indirimler yansıtılıyor. Ardından şirketin giderleri gelirlerinden çıkartılıyor. Böylece şirketin net kar tutarına ulaşılıyor. Bu süreçte önceki yılın zararları varsa bu da dikkate alınıyor. Dahası, gelir vergilendirmesi, mükellefin ikamet yerine bağlı olarak değişiklikler de gösterebilir. Türkiye’de ikamet eden kurumlar, dünya genelindeki tüm gelirleri üzerinden vergilendirilirken, Türkiye dışında ikamet eden kurumlar yalnızca Türkiye’deki faaliyetlerden elde edilen gelir üzerinden vergilendiriliyor. Bu süreç mevzuatlara hakimiyet ve tecrübe gerektirdiğinden, kurumlar vergisi sürecinin mali müşaviriniz ile birlikte yönetilmesi büyük önem taşıyor.

Bir örnek üzerinden bakacak olursak:

2023 yılı içerisinde şirketinizin toplam cirosu 10.000.000TL olduğunu varsayalım. Bu cironun tamamının yurt içi satış ve herhangi bir muafiyete dahil olmadığı, yani tamamının kurumlar vergisine tabi olduğunu ele alalım. Yine 2023 için kurumlar vergisi matrahına etki edebilecek şirket giderlerinizin de 8.750.000 TL olduğunu düşünelim.

Bu durumda 10.000.000 - 8.750.000 = 1.250.000 TL vergi öncesi net kârınız olacaktır. Bu kâr üzerinden %25 vergi hesaplandığında 2023 yılı kârınız için ödemeniz gereken kurumlar vergisi 312.500 TL olarak hesaplanacaktır.

Kurumlar Vergisi Beyanname Dönemi Ne Zamandır?

Türkiye’de Kurumlar Vergisi Beyannamesi, mali takvim yılının sona ermesinden sonra dört ay içinde verilir. Türkiye’de mali takvim Ocak-Aralık arasındadır dolayısıyla genellikle Nisan ayının sonuna kadar Kurumlar Vergisi Beyannamesi düzenlenmelidir. Ancak bazı durumlarda şirketin mali takvimi farklılık gösterebilir. Böyle bir durumda yine hesaplama +4 ay içinde olmalıdır. Örneğin, Ocak-Aralık yerine Şubat-Ocak mali yıl ile çalışan bir kurumun kurumlar vergisi dönemi Nisan değil, Mayıs ayı olacaktır. Kurumlar Vergisi Beyannamesinin zamanında ve doğru bir şekilde verilmesi, cezai yaptırımlarla karşılaşmamak için oldukça önemlidir.

Kurumlar Vergisi Nasıl Ödenir?

Kurumlar vergisi beyannamesinde tahakkuk edilen tutar gelir vergisi tutarıdır. Bu tutar Gelir İdaresi Başkanlığı’na (GİB) elektronik ödeme sistemleri ile ödenebileceği gibi bankalar aracılığıyla veya doğrudan vergi dairelerine de ödenebiliyor.